Contents
In line with its mission, the Editorial Board of MedTvoiLokony makes every effort to provide reliable medical content supported by the latest scientific knowledge. The additional flag “Checked Content” indicates that the article has been reviewed by or written directly by a physician. This two-step verification: a medical journalist and a doctor allows us to provide the highest quality content in line with current medical knowledge.
Our commitment in this area has been appreciated, among others, by by the Association of Journalists for Health, which awarded the Editorial Board of MedTvoiLokony with the honorary title of the Great Educator.
Wszystkie znaki na ziemi i w badaniach wskazują na to, że jesteśmy coraz bliżej otrzymania skutecznej i bezpiecznej szczepionki na COVID-19. Obiecujące badania opublikowało dwóch wielkich graczy na szczepionkowym rynku – Pfizer i Moderna. Im bliżej jesteśmy szczepionki, tym więcej pojawia się pytań i wątpliwości. Zebraliśmy je w jedną całość i postaramy się rozwiać.
- Szczepionka na COVID-19 powstała w ciągu niecałych 12 miesięcy. To budzi wątpliwości, biorąc pod uwagę, że zwykle proces opracowywania i testowania szczepionki trwa wiele lat
- Szczepionki firmy Moderna i Pfizer odznaczają się dużą skutecznością, są też bezpieczne — nie powodują poważnych skutków ubocznych. Jest jednak wiele niewiadomych dotyczących ich długotrwałego działania
- Według wiceministra zdrowia Waldemara Kraski pierwsze dawki szczepionki mogą trafić do Polski na przełomie tego roku. Szczepienie ma być bezpłatne i dobrowolne
- You can find more up-to-date information on the TvoiLokony home page
Opracowanie bezpiecznej i skutecznej szczepionki na COVID-19, według wielu ekspertów, będzie oznaczało początek końca pandemii COVID-19 na świecie. Gdy tylko pojawiły się pierwsze informacje o nowym wirusie, setki naukowców przystąpiło do szukania skutecznego sposobu na jej zatrzymanie. Pierwsze efekty «wyścigu po szczepionkę» już się pojawiły. Najpierw 90 proc. skuteczność swojego preparatu ogłosiła firma Pfizer, kilka dni później badania nas swoją szczepionką przedstawiła Moderna. O tym, co łączy, a co różni te szczepionki można przeczytać TUTAJ. Jakie wątpliwości pojawiają się najczęściej w kontekście powstających w ekspresowym tempie szczepionek?
Czy to możliwe, że szczepionki na COVID-19 mogły powstać w tak krótkim czasie?
Największe wątpliwości budzi pośpiech, w jakim opracowuje się i testuje nową szczepionkę na COVID-19. Zwykle «przejście» przez poszczególne fazy badań klinicznych zajmuje od kilku do nawet dziesięciu lat. W przypadku szczepienia na COVD-19 wszystko dzieje się błyskawicznie.
Gdy wybuchła pandemia, rządy zainwestowały ogromne kwoty pieniędzy w firmy zajmujące się opracowywaniem szczepionek. Dzięki temu mogły one, bez oglądania się na fundusze, w całości poświęcić się opracowywaniu i testowaniu szczepionki.
Dodatkowo w ramach operacji Warp Speed, sponsorowanej przez rząd Stanów Zjednoczonych, opracowano protokoły, które umożliwiały szybsze przeprowadzenie prób na ludziach. Produkcja szczepionek ruszyła, zanim jeszcze pojawiły się badania potwierdzające skuteczność i bezpieczeństwo.
Czy szczepionka na COVID-19 jest skuteczna?
Wstępne badania pokazują, że szczepionka Pfizer jest skuteczna w 90 proc., a szczepionka od Moderny w 94,5 proc. Dr Jerome Kim, dyrektor generalny Międzynarodowego Instytutu Szczepionek, pochwalił wczesne badania uzyskane przez firmę Moderna, mówiąc, że jest to dowód słuszności koncepcji, ale ostrzegł również przed zbytnym hurraoptymizmem.
«Myślę, że to naprawdę świetna wiadomość i w pewnym sensie potwierdzenie, że szczepionki na bazie mRNA są w stanie chronić przed chorobami zakaźnymi. Jest to też kolejny dobry przykład na to, że szczepionki na COVID-19 są możliwe do opracowania» – mówił Kim w rozmowie z CNN. Dodał również, że ważne będzie ustalenie skuteczności szczepionki w dłuższej perspektywie, nawet kilkunastu lat.
Nadal istnieje wiele niewiadomych dotyczących tego, jak nowe szczepionki na COVID-19 będą działać w praktyce. Nie wiadomo, czy szczepienie całkowicie zapobiegnie infekcji, czy jedynie zmniejszy prawdopodobieństwo wystąpienia ciężkiego przebiegu choroby. Nie jest też jasne, jak długo będzie trwała ochrona.
Szczepionki mają różne wskaźniki skuteczności. Według amerykańskiego Centrum Kontroli i Zapobiegania Chorobom przyjęcie pełnej dawki szczepionki przeciw polio daje ochronę na poziomie 99-100 proc., pełne szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi jest skuteczne w 80-90 proc. Skuteczność szczepionki przeciw grypie zmienia się co roku, ale według szacunków wynosi 40-70 proc., w zależności od sezonu.
Czy szczepionka na COVID-19 jest bezpieczna?
W parze z pytaniem o skuteczność szczepionki, idzie też pytanie o jej bezpieczeństwo, szczególnie jeśli weźmiemy pod uwagę szybkość jej opracowania i testowania na ludziach. Wstępne badania pokazują, że zarówno szczepionka Moderny, jak i Pfizera jest względnie bezpieczna, a jej przyjęcie nie wiąże się z poważnymi skutkami ubocznymi.
W przypadku szczepionki od Moderny, niewielki odsetek osób, które otrzymały dwie dawki szczepionki skarżyło się na ból głowy i ból w miejscu iniekcji. «Te reakcje są tym, czego oczekiwalibyśmy po szczepionce, która działa i indukuje dobrą odpowiedź immunologiczną» — mówił prof. Peter Openshaw z Imperial College w Londynie.
W przypadku szczepionki testowanej przez Pfizer, niektóre osoby zgłaszały reakcje podobne do tych, które odczuwa się po szczepieniu przeciw grypie sezonowej.
Nawet jeśli szczepionka zostanie zatwierdzona do stosowania w nagłych wypadkach w USA, CDC nadal będzie monitorować skutki uboczne i oceniać, czy istnieją obawy dotyczące bezpieczeństwa ich stosowania.
See: Prof. Horban: We’ll get COVID-19 faster than the vaccine will protect us
Jak działają szczepionki na COVID-19 przygotowane przez Modernę i Pfizer?
Wątpliwości części osób budzi również sposób tworzenia szczepionek na COVID-19. Zazwyczaj w szczepionkach wykorzystuje się fragment wirusa (niezjadliwy), który po wstrzyknięciu pobudza układ immunologiczny do wytworzenia przeciwciał przeciw wirusowi.
Szczepionki przygotowane przez Pfizer i Modernę wykorzystują nowe podejście, oparte na fragmencie kodu genetycznego. Do tej pory nie wyprodukowano żadnej szczepionki, która miałaby taką zasadę działania.
Głównym składnikiem szczepionki jest fragment mRNA zawierający informację o białku wirusa, które organizm musi zneutralizować. Dzięki temu, gdy faktycznie dojdzie do kontaktu z wirusem, nasz organizm rozpozna obce białko i zacznie produkować przeciwciała, które uniemożliwią replikację wirusa w komórkach i tym samym uchronią nas przed infekcją.
Według ekspertów cytowanych przez CNN, fakt, że Moderna i Pfizer niezależnie od siebie uzyskały podobne wyniki przy użyciu tej samej techniki, daje wotum zaufania dla tej technologii genetycznej. Wyniki badań mogą też znacznie ułatwić i przyśpieszyć wytwarzanie innych szczepionek.
«Korzystając z tej technologii, potencjalne szczepionki mogą być w przyszłości produkowane znacznie szybciej, aby zwalczać praktycznie każdą chorobę zakaźną, poprzez wytwarzanie szczepionek zarówno przeciw istniejącym, jak i obecnie nieznanym patogenom» — mówił Zoltan Kis, współpracownik naukowy Future Vaccine Manufacturing Hub w Imperial College London.
Are you infected with the coronavirus or someone close to you has COVID-19? Or maybe you work in the health service? Would you like to share your story or report any irregularities that you have witnessed or affected? Write to us at: [email protected]. We guarantee anonymity!
Kiedy będzie można się zaszczepić przeciw COVID-19?
Jeśli chodzi o plany dla Polski, wiceminister zdrowia Waldemar Kraska wyraził przekonanie, że szczepionka na COVID-19 będzie dostępna na przełomie roku. W pierwszej kolejności zostanie skierowana do seniorów, pracowników ochrony zdrowia i służb mundurowych. Według słów wiceministra szczepionka ma być bezpłatna, a samo szczepienie nie będzie obowiązkowe.
Według szacunków London School of Hygiene&Tropical Medicine, aby uzyskać odporność społeczności przeciw COVID-19, zaszczepić powinno się co najmniej 55 proc. populacji.
The editorial board recommends:
- Dlaczego robimy mniej testów na COVID-19? Trzy główne powody
- Does the tuberculosis vaccine protect against COVID-19? The expert replies
- «Since March, we have lived in one plague. Now we’re facing three ». A pulmonologist explains how smog affects the risk of COVID-19
The content of the medTvoiLokony website is intended to improve, not replace, the contact between the Website User and their doctor. The website is intended for informational and educational purposes only. Before following the specialist knowledge, in particular medical advice, contained on our Website, you must consult a doctor. The Administrator does not bear any consequences resulting from the use of information contained on the Website. Do you need a medical consultation or an e-prescription? Go to halodoctor.pl, where you will get online help – quickly, safely and without leaving your home.