Colorectal cancer – the number of patients is increasing rapidly. How can you avoid bowel cancer?

Jak każdy nowotwór, rak jelita grubego może mieć podłoże genetyczne. Jeśli jednak dowiesz się, że ktoś z twoich bliskich chorował lub choruje na raka jelita grubego, nie wpadaj w panikę. Masz tylko 2-4 proc. szans na to, że ta choroba dopadnie też ciebie. Reszta zależy od profilaktyki, więc tak naprawdę twój los jest w twoich rękach. Z danych wynika, że w Polsce zwiększa się zachorowalność na raka jelita grubego, ale spada umieralność. Według prof. Krzakowskiego w 2015 r. na ten nowotwór zachorowało 18 tys. osób, a zmarło 11 tys. chorych. Pięcioletnie przeżycie w przypadku raka okrężnicy uzyskano u 50 proc. pacjentów, a raka odbytnicy u 47 procent. – To 10 punktów procentowych więcej niż przed 10 laty – podkreślił specjalista.

Aby zmniejszyć ryzyko zachorowania utrzymuj swoje BMI między 20 a 25. Dlaczego? Dziś już dowiedziono, że częściej dopada osoby otyłe, m.in. dlatego, że tkanka tłuszczowa oznacza większe wydzielanie leptyny – hormonu, który indukuje powstanie polipów w jelicie. A te mogą przekształcić się w złośliwą tkankę. Nim to się stanie masz czas na to, by się ich pozbyć. To nie musi być poważna operacja – w wielu gabinetach można zrobić to po prostu w trakcie rutynowej kolonoskopii. Coraz więcej osób się na to decyduje.

Myśląc o utracie wagi nie zajmuj się tylko liczeniem kalorii. Ogranicz przede wszystkim spożycie czerwonego mięsa. Jego nadmiar sprzyja rozwojowi raka jelita grubego. Pamiętaj też o tym, by w twojej diecie nie zabrakło witamin, szczególnie witaminy D. Niestety ze względu na „angielską” pogodę w Polsce, brakuje jej niemal nam wszystkim. Jesienią i zimą pomyśl o suplementach, które ją zawierają. A najlepiej wykonaj wcześniej test na jej obecność we krwi. A nuż okaże się, że tobie jej nie brakuje. Łykanie suplementów w nadmiarze może być niebezpieczne.

Duża ilość błonnika w diecie jest kluczowa, bo przyśpiesza perystaltykę jelit, zapobiega zaparciom, neutralizuje kwasy żółciowe i wymiata resztki pokarmowe, a tym samym minimalizuje ryzyko wystąpienia procesów zapalnych w jelicie. Błonnik możesz kupić i dodawać do posiłków (np. do jogurtów, czy musli), albo zamiast tego pamiętać o regularnym jedzeniu dużej ilości warzyw i produktów zbożowych z mąki z pełnego przemiału.

Używki to samo zło. Dobrze wyglądają tylko na filmach w stylu „Kawy i papierosów” Jima Jarmuscha. Prawdą jest że palenie papierosów i picie dużych ilości alkoholu zwiększają ryzyko wystąpienia raka jelita (i innych nowotworów). Chyba czas na poszukanie alternatywnych przyjemności i sposobów na relaks.

Rak jelita grubego długo rozwija się bezobjawowo, ale wychwyci go kolonoskopia. Każdemu, kto skończył 50 lat lekarze zalecają takie badanie, a jeśli wynik jest prawidłowy, powtarzanie kolonoskopii co 10 lat. Departament polityki zdrowotnej ministerstwa zdrowia podaje, że jedynie 35 procent osób, do których wysłano zaproszenie na bezpłatną kolonoskopię, zgłasza się na badanie. Jeśli przeraża cię kolonoskopia, możesz wykonać test M2-PK, czyli test na obecność w kale enzymu, który może świadczyć o procesie nowotworowym i obecności polipów, które mogą ulec zezłośliwieniu.

Ty wiesz najlepiej jak funkcjonuje twój organizm – znacie się przecież od urodzenia. Świetne wyniki badań przesiewowych, które robisz raz na kilka lat nie powinny uśpić twojej czujności. Bo przecież choroba może się zacząć np. kilka tygodni, czy miesięcy po ostatnim badaniu. Powodem do niepokoju powinny być tak oczywiste objawy, jak krew w stolcu (to mogą, ale nie muszą być hemoroidy), anemia o nieustalonej przyczynie połączona z częstą gorączką, przedłużające się bóle w dole brzucha i pleców, przewlekłe zaparcia – mogą świadczyć o tym, że coś (polip, czy guz) zmniejsza światło jelita i utrudnia wypróżnianie. Także biegunki połączone z oddawaniem dużej ilości gazów, które utrzymują się tygodniami, albo zmiana częstości wypróżnień – jeśli nie jest związana ze zmianą diety lub trybu życia powinny skłonić cię do wizyty u lekarza.